Een beter gevoel met acupressuur

Je hebt vast wel eens, zonder het te beseffen, acupressuur op jezelf toegepast - geheel intuïtief. In de kleine holte tussen je wenkbrauwen, ter hoogte van de neuswortel, meteen onder de aanzet van je voorhoofd, ligt het acupressuurpunt 'het derde oog'.

We wrijven hier van nature over of kneden het als onze ogen moe zijn of als we merken dat onze concentratie afneemt. Daarmee helpen we onszelf - met acupressuur! Of masseer je wel eens je slapen als je hoofdpijn hebt? Ook dan gebruik je acupressuur. Acupressuur betekent letterlijk 'druk van een naald' (Lat. acus = naald, premere = drukken).

Inderdaad is acupressuur nauw verwant aan acupunctuur, waarbij naalden in acupunctuurpunten worden gestoken. Omdat acupressuur geheel zonder naalden en andere hulpmiddelen wordt uitgeoefend en je het overal kunt toepassen, is het bijzonder geschikt voor mensen van alle leeftijden en elke gezondheidstoestand om zichzelf te behandelen.

Met behulp van acupressuur kun je zelf pijn en andere klachten verlichten, stress verminderen en het kan zelfs helpen met afvallen. Het baat je gezondheid doordat je zelfhelende krachten gebruikt.

Zowel acupunctuur als acupressuur zijn afkomstig van de traditionele Chinese geneeskunde (TCM). Het kernwoord voor TCM is qi of chi (spreek uit als 'tsjie'). Het betekent energie of levensenergie.

Stel je het volgende voor: in je lichaam stroomt levensenergie langs/door meridianen, de energiebanen. De 12 belangrijkste meridianen lopen door ons hele lichaam. Ze vormen functionele cycli met de organen. Op deze energiebanen, die verschillen in lengte, liggen in totaal ruim 350 vastliggende punten waarin de qi geconcentreerd is.

Op de galblaasmeridiaan alleen liggen bijvoorbeeld wel 44 acupressuurpunten. De afzonderlijke acupressuurpunten staan in verband met verschillende kwalen. Als de energiestroom binnen een meridiaan wordt verstoord, kunnen er ziekten ontstaan.

Je kunt de energie-blokkade op verschillende manieren versterken, zoals door een ongezonde levenswijze, verwondingen, warmte en kou. Afhankelijk van welke meridiaan wordt geblokkeerd, kan het bijbehorende orgaan in bepaalde omstandigheden niet meer optimaal functioneren en word je in het ergste geval ziek.

Als je bijvoorbeeld pijnverlichting wilt bereiken, is het belangrijkste doel volgens de TCM om deze energieblokkade op te heffen.

Als je acupressuur bij jezelf wilt toepassen, is het belangrijk om voldoende tijd tussen de behandeling en je maaltijden te laten. Een te volle of volledig lege maag hebben een nadelig effect.

Het juiste acupressuurpunt

Het belangrijkste is om het juiste punt voor je klachten te vinden. Hierbij kunnen boeken over acupressuur helpen, artikelen op het internet, cursussen over acupressuur of je kunt zelf een therapeut zoeken.

Er is niet één juist punt voor bijvoorbeeld hoofdpijn. Aangezien hoofdpijn verschillende oorzaken kan hebben, moet je verschillende mogelijke punten uitproberen om het juiste punt te vinden voor jouw persoonlijke hoofdpijn. Daarbij hoef je het acupressuurpunt niet exact te vinden. Ervaring leert dat een stimulering van de zone waarin het acupressuurpunt ligt ook werkt.

Soms vind je op de plek waar het geschikte punt voor jouw persoonlijke acupressuurbehandeling ligt kleine holtes of verdikkingen, die je ter oriëntatie kunnen helpen bij je zoektocht naar het juiste acupressuurpunt. Bij acupressuur is een onmiddellijk merkbaar effect mogelijk, maar het kan ook 15 tot 20 minuten duren voordat de verzachtende werking optreedt.

Door uit te proberen en te oefenen kun je het juiste acupressuurpunt steeds beter en sneller vinden. Als je het juiste punt hebt gevonden, druk je hier 30 seconden tot 3 minuten met je duim of wijsvinger (en soms ook je nagel) op. Sommige tijdsindicaties gaan van slechts vijf seconden tot wel 15 minuten.

Je kunt het beste zelf testen hoe lang voor jou aangenaam en effectief is.

Als je het niet prettig vindt om je vingers te gebruiken om op het acupressuurpunt te drukken, kun je ook een klein, rond voorwerp gebruiken, zoals de BLACKROLL® TRIGGER TOOLS gebruiken.

Deze attributen kun je ook voor triggerpointmassage gebruiken. Het belangrijkste verschil met acupressuur zijn de punten zelf en hun ligging. Triggerpoints liggen, anders dan acupressuurpunten, niet op vastliggende banen en de punten staan ook niet in verbinding met organen.

Acupressuurpunten zijn doorgaans niet als verharde knopen in het weefsel voelbaar, zoals bij triggerpoints wel het geval is.

Intensiteit

De druk dient licht te zijn en niet te veel pijn te doen. Via de intensiteit van de stimulatie van het acupressuurpunt kun je de werking van de acupressuur op je hele lichaam beïnvloeden.

Een kalmerende werking krijg je met stevige druk, een stimulerende werking met zachte druk. Acupressuurpunten in de spieren kunnen in principe sterker worden gestimuleerd, in het gezicht of op botten is het beter om voorzichtig te werk te gaan. Soms worden nog speciale drukrichtingen aangegeven, zoals in de richting van je romp, of het hoofd.

Dit hangt samen met de verschillende stroomrichtingen van de qi binnen de meridianen, die bij bepaalde kwalen afgezwakt of juist gestimuleerd moet worden.

Draaien

Ook met een draaiende beweging op het acupressuurpunt, zoals met de BLACKROLL^® TWISTER of het twisteropzetstuk BLACKROLL® TRIGGER SET TWISTER, kun je de werking van de acupressuur beïnvloeden. Bij acute ziekten, waarbij normaliter een energieoverschot aanwezig is, kun je een draaiende beweging met de klok mee maken, om deze af te zwakken. Bij chronische aandoeningen daarentegen is er meestal sprake van een energietekort, die je door een draaiende beweging tegen de klok in kunt opheffen. In plaats van een statische druk kun je het acupressuurpunt ook dynamisch masseren, bijvoorbeeld in een bepaalde richting.

Vibratie

Vibrerende of kloppende stimulatie van een acupressuurpunt kan de werking nog versterken. Voor een vibrerende acupressuur is zowel de BLACKROLL® RELEAZER in combinatie met de BLACKROLL® DEEP RELEAZER geschikt als ook de BLACKROLL® BOOSTER met het opzetstuk BLACKROLL® BOOSTER HEAD.

Er zijn twee gemakkelijk te vinden acupressuurpunten die je in het algemeen kunnen helpen om acupressuurpunten te vinden. Het kan zijn dat je bij het stimuleren van deze acupressuurpunten pijn ervaart.

Sommigen vinden deze pijn 'weldadig', dat wil zeggen, het doet pijn, maar tegelijkertijd voelt het ook goed. Misschien ken je deze weldadige pijn al van een therapeutische rugmassage of triggerpointmassage. Veel mensen reageren gevoelig op het drukken op deze vaste acupressuurpunten.

Misschien schuilt er echter meer achter deze drukpijn en weet je het alleen nog niet. Je lichaam reageert vaak veel eerder op klachten dan dat er klinische symptomen optreden. Dat geeft jou of je therapeut de mogelijkheid om preventief te werk te gaan voordat de symptomen verschijnen.

Het geniet in beginsel sowieso de voorkeur om preventief te werk te gaan boven een symptoombestrijding.

Acupressuur is dankzij zijn gemakkelijke toepassing bijzonder geschikt voor zelfbehandeling - zelfs voor medische leken. Ook zijn er geen bijwerkingen, op eventuele blauwe plekken na, die soms ontstaan door de stevige druk.

Deze kunnen echter worden verwaarloosd, aangezien het profijt van acupressuur hier duidelijk overweegt. Voor ernstige aandoeningen zijn andere therapieën echter beter geschikt. In dat geval is het beter om acupressuur slechts ter ondersteuning en alleen in overleg met de behandelende arts te gebruiken.

Ook bij psychische aandoeningen, zoals depressie, is acupressuur alleen geschikt als ondersteunende maatregel. Bij chronische vermoeidheid die niet verbetert na een zelfbehandeling met acupressuur, dient eveneens de voorkeur te worden gegeven aan andere therapieën.

Pas geen acupressuur toe op ontstoken lichaamsdelen en zwangere vrouwen en baby's mogen alleen worden behandeld door een ervaren acupressuurtherapeut.

Hoe vaak je jezelf behandelt, hangt af van hoe lang je een acupressuurpunt stimuleert. Als je heel lang op de afzonderlijke acupressuurpunten drukt, hoef je dit maar één keer per dag of zelfs om de dag te doen.

Als je maar relatief kort op het punt drukt, doe je dit drie tot vier keer per dag. Zo kun je de zelfbehandeling met acupressuur bijvoorbeeld 's ochtends, 's middags en 's avonds in je dagelijks leven opnemen.

Alleen wanneer je de acupressuur een vaste plek geeft in je dagelijks leven, zul je deze vorm van zelfbehandeling op den duur vaak genoeg uitvoeren. Dit geldt trouwens voor vrijwel alle, niet strikt noodzakelijke handelingen die een goede gezondheid en het voorkomen van ziekten tot doel hebben.

De ervaring leert dat mensen met acute klachten duidelijk sneller op acupressuur reageren dan mensen met chronische klachten. Deze hebben vaak langer nodig om een duidelijke verlichting door de acupressuur te ervaren.

Dit is begrijpelijk als je bedenkt dat het ontstaan van deze chronische aandoeningen zelf ook een zekere tijd in beslag heeft genomen. De chronische klachten waren er niet opeens, dus zullen ze ook niet opeens kunnen verdwijnen.

Bovendien kunnen belastende leefomstandigheden een snelle verlichting van je klachten belemmeren.

Je kunt met acupressuur allerlei verschillende lichamelijke klachten voorkomen en behandelen als je al symptomen zoals pijn hebt. Hieronder volgt een overzicht van mogelijke klachten en terreinen die met acupressuur positief kunnen worden aangepakt.

Lichamelijke klachten

Stijve spieren, rugpijn, spit, nekpijn, schouderpijn, kniepijn, lichamelijke pijn, kramp, problemen met de bloedsomloop, hoge bloeddruk, tinnitus, hoofdpijn, migraine, tandpijn, slapeloosheid, moeheid, menstruatiepijn, onregelmatige menstruatie, misselijkheid, constipatie, luchtwegaandoeningen, allergieën

Psychische klachten

Rusteloosheid, uitputting, agitatie, nervositeit

Infectieziekten

Verkoudheid, Oorontsteking

Afvallen (ter ondersteuning)

De opvatting van de traditionele Chinese geneeskunde ten aanzien van overgewicht is dat een verstoorde levensenergie tot een grotere eetlust kan leiden en zo tot een hogere calorie-inname met gewichtstoename als gevolg. Het doel is om de qi-stroom in evenwicht te brengen en de eetlust te beheersen. Acupressuur kan hierbij alleen een ondersteunende rol spelen. Om af te vallen zijn andere basisfactoren van groter belang.

Stoppen met roken (ter ondersteuning)

Hetzelfde geldt voor stoppen met roken. Acupressuur kan hierbij een uitstekende ondersteunende rol spelen. Van doorslaggevend belang is echter de wilskracht om te stoppen met roken.

Helaas bestaan er geen echt overtuigende studies naar het effect van acupressuur. De meningen over de doeltreffendheid lopen uiteen van 'ineffectief' tot 'effectief' tot 'puur placebo-effect'.

Een studie naar acupunctuur van de Charité-universiteit in Berlijn leverde indrukwekkende resultaten op: "drie van de vier patiënten met hoofdpijn of lage rugpijn hadden ook zes maanden na de behandeling nog steeds minder klachten.

Nog hoger was het percentage bij artrosepijn (85%), astma/allergische rhinitis (82%) en dysmenorroe (menstruatiekrampen) (85%).

Er kan vanuit worden gegaan dat een regelmatige toepassing van acupressuur vergelijkbare successen kan opleveren als acupunctuur.