Lijd je aan nekpijn? Kom alles te weten over symptomen, oorzaken en wat je ertegen kunt doen.

Je nekspieren hebben het niet gemakkelijk, want deze worden sterk belast in het dagelijkse leven. Deze spieren dragen, stabiliseren en bewegen je hoofd, dat toch vier kilo weegt. Vaak is nekpijn toe te schrijven aan stijve spieren en bindweefsels in de regio van de halswervelkolom. Ook tocht, een ongunstige slaaphouding en stress kunnen de oorzaak van je nekpijn zijn. De acute vorm is echter meestal geen reden om je zorgen te maken. We leggen je uit welke symptomen er kunnen optreden en hoe je je klachten kunt verminderen. Bovendien krijg je tips over hoe je stijve nekspieren kunt voorkomen om zo nekpijn te vermijden. Je komt ook te weten wanneer je bij nekpijn een dokter moet raadplegen.

01. Wat is nekpijn?

De nek is een gevoelig gebied in je lichaam: de halswervelkolom bestaat uit zeven wervellichamen. Je hoofd zit op de bovenste wervel, de zogenaamde atlas. Talrijke spieren, ligamenten en zenuwen zorgen voor de stabiele houding, maar je gebruikt deze ook om je hoofd te draaien en te buigen. Meestal neem je onbewust voortdurend een verkeerde houding aan of verg je te veel van je nekgebied. Dan overbelast je in eerste instantie je nekspieren. Het evenwicht raakt zoek. Er ontstaan stijfheid, spierpijn en verhardingen en de spieren worden minder doorbloed. Door pijnontwijkende houdingen en de verminderde doorbloeding verkleven de bindweefsels in je nek- en schouderregio. Dit resulteert in blokkades en stijf weefsel.

02. Wat zijn symptomen van nekpijn?

Je voelt nekpijn meestal niet alleen lokaal. Meestal straalt de pijn uit naar de schouders, soms zelfs naar de armen tot je vingertopjes. Nekpijn kun je echter ook in je achterhoofd ervaren. Deze pijn kan op zijn beurt weer hoofdpijn, duizeligheid, gezichtsstoornissen en kaakpijn veroorzaken. Bovendien kan een stijve nek het gevolg zijn van stijve nekspieren. Je hoofd draaien of buigen doet veel pijn en de beweeglijkheid is aanzienlijk beperkt. Je kunt de verhardingen in de spieren misschien zelfs voelen. Druk op die triggerpoints leidt tot nek- en vaak ook hoofdpijn.

Acute nekpijn neemt meestal binnen enkele dagen tot twee weken weer af en is geen reden tot bezorgdheid. Nekpijn wordt chronisch genoemd als deze langer dan drie maanden aanhoudt. Als je last krijgt van andere symptomen dan de genoemde symptomen in combinatie met nekpijn, bijvoorbeeld misselijkheid, braken, lichtgevoeligheid, koorts, koude rillingen, storingen van zenuwen, verlammingsverschijnselen enz., dan moet je absoluut een dokter raadplegen. Je huisarts is het eerste aanspreekpunt. Al naar gelang het symptoom kan ook een orthopeed, neuroloog (zenuwarts), psychotherapeut of psychiater de juiste contactpersoon zijn.

03. Wat zijn oorzaken van nekpijn?

Nekpijn is een waarschuwing van je lichaam dat het systeem uit balans of overbelast is. Deze pijn maakt je duidelijk dat je je dagelijkse routine moet aanpassen.

Dit zijn mogelijke oorzaken van nekpijn:

• Een slechte lichaamshouding: de hoofdoorzaak van nekpijn en nekstijfheid kan een naar voren gebogen lichaamshouding zijn. Je nekspieren moeten deze buiging compenseren door te overstrekken en constant tegen te trekken. Dat geldt vooral voor mensen die urenlang achter de computer werken en daarbij naar beneden naar het beeldscherm kijken. Daarbij houd je je armen naar voren gehouden om het toetsenbord en de muis te gebruiken. Deze houding van het bovenlichaam is extreem belastend voor de ligamenten en spieren rond je halswervelkolom.

• Een oppervlakkige ademhaling: zelfs je ademhaling kan de reden voor een stijve nek zijn. In het dagelijks leven en bij overwegend zittend werk nemen we vaak een ongezond ademhalingspatroon aan. Je ademt vlak door de borst en vergeet de buikademhaling. Het gevolg: het middenrif wordt te weinig gemobiliseerd en het bindweefsel gaat verkleven. Bij het inademen moet de long uitzetten. Als dat niet in de richting van de buik, borstkas of rug kan, dan blijft alleen nog de weg naar boven over. Dit leidt tot opgetrokken schouders en stijfheid in de nekregio.

• Stress, nekpijn met psychische oorzaak: nagenoeg elke aandoening kan het gevolg zijn van een bewuste of onbewuste psychische belasting. Buitensporig veel stress, pesten, aanhoudende interne conflicten of traumatische ervaringen uiten zich vaak in de vorm van rug-, nek- en hoofdpijn. De overbrenging van psychische klachten op het lichaam wordt in de geneeskunde psychosomatische klachten genoemd. Bij stress klem je bovendien vaak de kaken op elkaar, waarbij de kaakspieren in samenspel met de nekspieren reageren.
  
• Een foute slaaphouding: als je met een gebogen of gedraaide halswervelkolom slaapt, dan heb je ‘s morgens na het slapen misschien vaker nekpijn of blokkades en ben je minder flexibel in het gebied rondom je schouders en halswervelkolom.
  
• Hernia in de halswervelkolom (CWZ): bij een hernia verliezen de tussenwervelschijven hun elasticiteit door langdurig aanhoudende onevenwichten in het spierbindweefsel. Pijn kan tot in de armen uitstralen. Ook kunnen er jeuk en tintelingen optreden. Hier vind je meer info over het thema hernia.

“90 procent van de nekpijn is het gevolg van verkeerde houdingen door eenzijdige activiteiten zoals computerwerk, autorijden of op een telefoonscherm staren. Door de verkorte borstspieren en door je hoofd naar voren te houden, wordt het gewicht van het hoofd tot zes keer zo groot. Dit overbelast de nekspieren en halswervelkolom op lange termijn.”
Dr. Torsten Pfitzer, holistisch pijntherapeut en gezondheidscoach

04. Wat kun je doen bij nekpijn?

Ontspanningsoefeningen en warmte helpen tegen acute pijn en stijfheid. Een heet bad of warmtekruik kan je symptomen verlichten en helpt je om de dag door te komen. Eerst dien je pijnvrij te worden. Daarnaast moet echter vooral het herstel van de volledige bewegingsomvang in de nek het doel zijn. Dat voorkomt een pijnontwijkende houding en voorkomt nekpijn. Beweging is belangrijk: halskragen zie je steeds minder. Gelukkig maar, want stilgelegde spieren en bindweefsels gaan achteruit en vervilten, waardoor deze nog gevoeliger zijn voor stijfheid.

De drie pijlers van BLACKROLL®:

• Zelfmassage door myofasciale technieken: Door de BLACKROLL®-zelfmassage kun je de stijfheid in de nekregio losmaken. Belangrijk: behandel in het kader van de nekmassage ook je borst- en voorste halsspieren.

• Mobilisatie van je wervelkolom: als aanvulling op de zelfmassage moet je je nekspieren rekken voor meer beweeglijkheid en een betere doorbloeding. Je kunt juist de spieren aan de zij- en achterkant van je nek heel gemakkelijk mobiliseren door je hoofd dienovereenkomstig te bewegen. Bovendien moet je aan je houding werken door devaak verkorte borstspieren te rekken.

• Spieren gericht versterken en activeren: je rug-, schouder- en nekspieren versterken is in de volgende stap doorslaggevend om pijn te verminderen en op lange termijn te voorkomen. Je verbetert je houding en in het ideale geval blijf nekpijn je in de toekomst bespaard.

05. Zo kun je nekpijn voorkomen

Wil je nekpijn op lange termijn voorkomen? Dan raden we je aan om naast de gerichte oefeningen tegen nekpijn je dagelijkse gewoonten te optimaliseren:

• zorg voor een goede lichaamshouding. Een goede houding is niet alleen goed voor je gezondheid, maar laat je ook zelfbewuster overkomen. Begin meteen: trek je schouderbladen naar achteren en steek je borst naar voren. Let erop dat je onderrug en nek recht blijven. Voor de meeste mensen is het moeilijk om zich in de loop van de dag bewust te blijven van hun lichaam. De BLACKROLL® POSTURE herinnert je eraan de juiste lichaamshouding aan te nemen. Je moet tijdens de werkuren regelmatig beweegpauzes inlassen om nekpijn op lange termijn te voorkomen. Verander ook meermaals van positie op je werkplek, zodat de houding van je hoofd en armen zo evenwichtig mogelijk blijft.

• Adem door je buik: leg bij het zitten of liggen een hand op je buik (tussen navel en borst). Adem nu actief tegen je hand. Je zult het merken: dit ontspant zowel lichaam als geest.

• Ontspanningstechnieken: via ontspanningsmethodes zoals autogene training, meditatie, yoga enz. kun je stress beperken. Zoek een manier om de stress waar je mee te maken hebt te verminderen
  
• Een slaaphouding waarbij je je spieren ontlast: ‘s nachts kun je je nek ondersteunen met een stabiliserend kussen, zodat je ‘s morgens niet met nekpijn opstaat. Op de buik slapen wordt niet aangeraden, omdat de halswervelkolom dan vaak extreem gedraaid wordt.