Wordt je leven beperkt door onaangename rugpijn?
In Nederland heeft meer dan 80% van de mensen minstens één keer in hun leven last van rugpijn. Voor velen wordt de pijn een chronische aandoening. Er zijn een aantal risicofactoren die rugpijn in de hand werken, en de verkeerde matras is een van de meest voorkomende oorzaken.
Slaap is de belangrijkste hersteltijd voor je lichaam. Pijn in je boven- of onderrug kan je slaap en dus je levenskwaliteit ernstig beïnvloeden. De kwaliteit van je matras heeft veel invloed op hoe je slaapt en hoe je je voelt. Het juiste matras voor rugpijn is echter niet voor iedereen hetzelfde. Het is belangrijk dat jouw lichaamsvorm optimaal ondersteund wordt wanneer je in bed ligt.
In dit artikel lees je welk matras je het beste kunt kiezen bij rugpijn, zodat je snel verlichting ervaart. Met deze tips zal rugpijn door een matras tot het verleden behoren.
Een rugvriendelijke matras kan jouw wervelkolom helpen om zich neutraal te richten. We spreken van een neutrale uitlijning als de wervelkolom zijn natuurlijke dubbele-S-vorm aanneemt. Om dit te bereiken, moeten lichaamsdelen zoals het bekken en de schouders diep genoeg in de matras wegzakken. Andere delen zoals de lenden- en halswervelkolom moeten voldoende ondersteund worden. Ongeacht welke slaaphouding je verkiest, dit zorgt ervoor dat de spieren rond de wervelkolom kunnen ontspannen.
Om deze optimale uitlijning van de wervelkolom te bereiken, zijn er een aantal kenmerken waarmee rekening moet worden gehouden bij het kopen van een matras.
Er wordt vaak beweerd dat een harde matras gezonder is voor de rug. Maar is dat echt zo? Niet noodzakelijk. Een matras die gezond is voor de rug doet vooral één ding: het verdeelt het lichaamsgewicht gelijkmatig zodat de wervelkolom correct uitgelijnd is. Tegelijkertijd worden onaangename drukpunten verlicht.
Pijn in de boven- en middenrug treedt vaak op als de matras te zacht is, waardoor de wervelkolom naar beneden zakt. Dit probleem doet zich ook voor als de matras in de loop der tijd door slijtage slap is geworden. Als je rugklachten wilt voorkomen, raden we u aan om jouw matras regelmatig te controleren op doorzakken. Als richtlijn zou je jouw matras om de 7-10 jaar moeten vervangen.
Een te harde matras kan ongemakkelijke drukpunten veroorzaken. De ideale matras voor rugpijn ligt daarom op de “sweet spot” tussen hard en zacht. De ideale hardheid is individueel en hangt vooral af van lichaamsgewicht, lengte en slaaphouding.
Mensen met een hoger lichaamsgewicht geven meestal de voorkeur aan stevigere matrassen omdat hun gewicht beter ondersteund en verdeeld wordt. Lichtere mensen vinden stevige matrassen te hard voor gevoelige drukpunten en zinken liever weg in een zachtere matras.
Voor langere mensen wordt het gewicht beter verdeeld over de hele lengte van het lichaam. Dit betekent dat langere mensen meestal een zachtere matras kunnen kiezen. Dit geldt echter alleen als het gewicht in een gezonde verhouding staat tot de lengte. Iemand die 2 meter lang is en 100 kg weegt, kan een zachtere matras kiezen dan iemand die 1,80 meter lang is en 100 kg weegt.
Zijslapers verkiezen meestal zachtere matrassen, omdat de schouders en het bekken beter wegzakken en de wervelkolom in een neutrale positie brengen. Rug- en buikslapers hebben baat bij de stabiliteit van een steviger matras.
Je moet met al deze factoren rekening houden als je een matras koopt.
Met de BLACKROLL® RECOVERY BASE hoef je je geen zorgen meer te maken over de hardheidsgraad, want je hebt alle 4 de hardheidsgraden in één matras. Je kunt gemakkelijk wisselen tussen 8 configuraties als je merkt dat de matras te hard of te zacht is.
Er is geen algemeen antwoord op de vraag welke hardheid het beste is bij rugpijn. Vooral als je last hebt van rugpijn, is het belangrijk dat je de hardheid aanpast aan jouw gewicht en de slaappositie die je het prettigst vindt.
Als richtlijn hebben de meeste leveranciers tabellen met aanbevolen hardheidsniveaus.
De hardheidsgraad wordt meestal aangeduid met de letter H. Hoe hoger het cijfer na de letter H, hoe steviger de matras.
Het is het vermelden waard dat hardheidsgraden niet gestandaardiseerd zijn. Sommige fabrikanten maken slechts onderscheid tussen twee hardheidsgraden. Anderen bieden zelfs vijf verschillende hardheidsgraden aan. Dergelijke tabellen dienen dus hooguit als richtlijn.
Welke hardheidsgraad een matras moet hebben voor rugpijn hangt niet alleen af van gewicht en grootte, maar ook van parameters zoals slaaphouding en persoonlijke voorkeuren.
Uit een wetenschappelijke literatuurstudie blijkt dat matrassen met een gemiddelde hardheid de meeste voordelen bieden voor mensen met aspecifieke pijn.
Dit was ook het geval in een gerandomiseerde dubbelblinde studie die werd uitgevoerd bij 313 mensen met rugpijn. Na 90 dagen hadden de mensen die op een medium stevig matras sliepen minder pijn dan degenen die op een hard matras overnachtten. De leden van de medium-stevige groep rapporteerden ook minder pijn overdag.
Met een medium-stevig matras zit je meestal niet ver verkeerd. Toch raden we je aan om je matras zo goed mogelijk op jou af te stemmen.
Toch komt het vaak voor dat bij de aankoop van een matras een hardheidsgraad ideaal lijkt en dat je je dan thuis realiseert dat het toch de verkeerde hardheid was. Daarom gebruiken we alle 4 hardheidsgraden in één matras: onze BLACKROLL® RECOVERY BASE.
Matrassen kunnen van verschillende materialen gemaakt worden. Zoals je je kunt voorstellen, heeft het materiaal een grote invloed op de eigenschappen van een matras. Latex, visco, koudschuim of pocketvering tegen rugpijn? Het maakt niet uit welk materiaal je kiest. Kwaliteit is de belangrijkste factor bij het kopen van een matras. Hieronder tonen we je de verschillen tussen de populairste matrasmaterialen.
Springveermatrassen bestaan uit een kern van vele metalen veren. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen Bonell- en pocketveringmatrassen. Bij deze laatste zijn de individuele veren verpakt in pockets. Pocketveringkernen zijn bijzonder puntelastisch. Een hoge puntelasticiteit is gunstig voor mensen met rugpijn.
Bonellveringmatrassen hebben meer oppervlakte-elasticiteit en zijn daarom slechts beperkt geschikt voor mensen met rugpijn. Een algemeen voordeel van verenkernen is dat ze vocht goed afvoeren. Als je 's nachts veel zweet, zou je een matras met veren moeten overwegen.
Koudschuimmatrassen worden ook gekenmerkt door een goede puntelasticiteit. Een koudschuimmatras is bijzonder ergonomisch als hij is onderverdeeld in verschillende ligzones. Door de verdeling in zones kan het zich naar het lichaam vormen. Koudschuimmatrassen zijn ook goed ademend en temperatuurregulerend. Als je last hebt van rugpijn, kun je niet veel fout doen met een koudschuimmatras die op jouw behoeften is afgestemd.
De visco-schuimmatras bestaat uit een kern van koudschuim en een laag visco-schuim. De visco-schuimmatras heeft geen ligzones nodig, omdat het materiaal al een goede drukpuntverlichting biedt. Visco-schuim reageert op lichaamswarmte en kan zich dus aanpassen aan de contouren van het lichaam. De visco-schuimmatras is ook een optie voor mensen met rugpijn. Mensen die veel transpireren kunnen visco-schuim echter beter vermijden, omdat het warmte vasthoudt.
Latex matrassen worden gemaakt van natuurlijke (natuurrubber) of synthetische latex. De puntelasticiteit van matrassen gemaakt van natuurlatex is over het algemeen beter. Over het algemeen worden latex matrassen ook aanbevolen bij rugpijn. Een nadeel van de latex matras is de hoge prijs.
Welk type matras je ook kiest. Zorg ervoor dat de fabrikant een proefslaapperiode van minstens 30, liefst 90 dagen aanbiedt. Studies tonen aan dat het lichaam tot vier weken nodig heeft om zich aan te passen aan een nieuwe matras.
Ongeacht of je pijn in je boven- of onderrug hebt. Het belangrijkste principe bij het kiezen van jouw matras is de uitlijning van jouw ruggengraat. Je kunt pijn in de onderrug voorkomen met een matras die op jou is afgestemd.
Als je last hebt van lage rugpijn, vermijd dan om opgerold in een soort foetushouding te slapen. Deze houding leidt tot een verhoogde flexie van de heup. Als je op je werk al veel tijd zittend doorbrengt, bestaat het risico dat de heupflexor te veel spanning vasthoudt. Een strakke heupflexor werkt rugpijn in de hand omdat de natuurlijke spanning in het lichaam uit balans wordt gebracht. Bovendien wordt de activiteit van de bilspieren geremd. Het resultaat is pijn in de onderrug.
De menselijke wervelkolom bevat 23 tussenwervelschijven. De tussenwervelschijven fungeren als buffer tussen de afzonderlijke wervels. De binnenkant van elk van onze tussenwervelschijven bestaat uit een gelatineachtige kern omgeven door een ring van vezelig kraakbeen. In deze vezelring kunnen scheuren ontstaan als gevolg van onze levensstijl of leeftijd. Als de gelatineuze kern door deze ring breekt, ontstaat er een hernia (prolaps). Symptomen treden op wanneer de verzakte schijf op zenuwweefsel drukt. De problemen uiten zich in de vorm van pijn, gevoelloosheid en verlammingsverschijnselen.
In ongeveer 90% van de gevallen treedt een hernia op in de lendenwervelkolom. Een hernia in de halswervelkolom komt minder vaak voor.
s Nachts zuigt de tussenwervelschijf vocht en voedingsstoffen op als een spons. Dit is ook de reden waarom we 's ochtends tot 3 cm langer zijn dan 's avonds.
De term “orthopedisch matras” kan misleidend zijn. De reden hiervoor is dat de term niet beschermd is. Elke fabrikant kan beslissen of zijn matras orthopedisch genoemd wordt of niet. Dit betekent dat fabrikanten de term kunnen gebruiken om de waarde van hun matras voor hun klanten te verhogen zonder dat de matras daadwerkelijk orthopedische eigenschappen heeft.
Een matras is echt orthopedisch als het het hele bewegingsapparaat ondersteunt om pijn te voorkomen. Hoogwaardige orthopedische matrassen worden gekenmerkt door het feit dat ze ontworpen zijn voor een specifieke groep mensen. Zo zijn er orthopedische matrassen voor rugpijn die de wervelkolom ondersteunen.
Lichte rugpijn 's ochtends is niet ongewoon. Het is vaak de normale stijfheid die je voelt als je de hele nacht in dezelfde houding hebt gelegen. Maar blijft de pijn aanhouden nadat je bent opgestaan en rondgelopen? Dan is dit een teken dat jouw rugpijn een andere oorzaak heeft. Jouw matras kan een rol spelen.
Slapen op een oud, niet-ondersteunend matras is een recept voor rampspoed. Als je matras meer dan 7 jaar oud is, overweeg dan om het te vervangen.
In een onderzoek vervingen de deelnemers hun oude matrassen, die gemiddeld 9,5 jaar oud waren, door nieuwe matrassen. De resultaten van het onderzoek toonden aan dat nieuwe bedsystemen de slaapkwaliteit verbeterden en rugpijn verminderden.
Een ongunstige slaaphouding kan ook je wervelkolom uit zijn natuurlijke evenwicht brengen en leiden tot rugpijn in de ochtend. De buikligging is niet de meest gunstige houding om je wervelkolom in een neutrale positie te houden. Als je last hebt van rugpijn, moet je proberen op je zij of op je rug te slapen. Als je toch op je buik wilt slapen, leg dan een kussen onder je onderbuik en buig een been om de druk van je ruggengraat te halen.
Wat zijn gezondheidsmatrassen?
Zoals de formulering al doet vermoeden, is een gezondheidsmatras een matras die goed is voor het lichaam. Een matras waarmee je 's nachts goed kunt rusten en vol energie wakker wordt, heeft een positieve invloed op je gezondheid.
Gezondheidsmatrassen kenmerken zich door hun orthopedische eigenschappen. Hierbij gaat het niet alleen om de matras, maar om het volledige slaap-systeem. Een slaap-systeem bestaat uit het lattenbodem en de matras. Een gezondheidsmatras die goed is afgestemd op de individuele behoeften van een persoon, kan een breed scala aan klachten voorkomen, zoals:
Wat een gezondheidsmatras onderscheidt van een reguliere matras, zijn de verschillende componenten. Naast de hardheidsgraad en de gebruikte materialen, staat ergonomie centraal bij een gezonde matras. Om ergonomisch te liggen, is het vooral voor zijslapers belangrijk dat schouder en heupen op de juiste plekken kunnen inzinken, zodat de wervelkolom recht ligt. Een gezondheidsmatras heeft zowel een ondersteunende als een verlichtende functie.
Gezondheidsmatrassen zijn vaak specifiek afgestemd op bepaalde behoeften of aandoeningen:
Rheumamatras
Reuma is de verzamelnaam voor meer dan 100 ziektes van het menselijke bewegings- en steunapparaat. Ziekten van de gewrichten, botten, pezen, spieren, bindweefsel en ontstekingen van de bloedvaten vallen onder de rheumatische aandoeningen. Een rheumamatras is vaak gemaakt van visco- of gelschuim. Deze materialen hebben het voordeel dat ze onaangename drukpunten verlichten. Dit is vooral belangrijk om zieke gewrichten te ontzien.
Decubitusmatras
Decubitusmatrassen zijn bedoeld om doorligwonden bij bedlegerige personen te voorkomen. Hiervoor worden vaak visco-elastische materialen gebruikt. Decubitusmatrassen worden bijvoorbeeld ingezet na operaties, in ziekenhuizen, verzorgingstehuizen of voor thuiszorg. Ondanks de speciale gezondheidsmatras is het noodzakelijk om regelmatig van positie te wisselen om doorligwonden te vermijden.
Wisseldrukmatras
Wisseldrukmatrassen zijn speciale decubitusmatrassen die zijn uitgerust met een luchtkamersysteem. Via een programmering wordt lucht in de kamers gepompt en weer afgelaten. Wanneer de ondergrond harder of zachter wordt, verandert de ligpositie. Hoewel er geen volledige herschikking van het lichaam plaatsvindt, wordt het lichaam toch zachtjes opnieuw gepositioneerd.
In veel Aziatische landen is het helemaal niet ongewoon om op de grond te slapen. Ook in westerse samenlevingen zijn er steeds meer voorstanders die zweren bij deze slaaphouding. Maar helpt op de grond slapen werkelijk bij rugpijn?
Voorstanders van het slapen op de grond beweren dat het rugpijn vermindert, de lichaamshouding verbetert en de slaapkwaliteit verhoogt.
In de praktijk is er onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat slapen op de grond daadwerkelijk bijdraagt aan de verlichting van rugpijn. Er zijn talrijke onderzoeken die aantonen dat een middelharde matras de uitlijning van de wervelkolom verbetert en bijdraagt aan een vermindering van rugpijn. Slapen op de vloer is echter minder goed onderzocht. Het is echter goed mogelijk dat de stevige ondersteuning voor de wervelkolom een positieve invloed kan hebben op de gezondheid van de rug. Evenzo is het mogelijk dat het ontbreken van demping bij de drukpunten het ongemak vergroot en de slaapkwaliteit vermindert. Meer nabijheid van de grond betekent ook dat grondslapers meer stof en vuil blootstaan. Dit vergroot het risico op een allergische reactie. Daarom is het slapen op de grond, vooral voor mensen met allergieën, slechts in beperkte mate aan te bevelen. In ieder geval moeten grondslapers extra aandacht besteden aan de netheid van de vloer.
De matras waarop je elke avond gaat slapen, kan je rugpijn verergeren of juist verlichten.
De juiste matras ondersteunt je wervelkolom en zorgt voor comfort tijdens je slaap. Ze is afgestemd op je lichaamslengte, gewicht en je favoriete slaappositie. Let bij de aankoop van een matras goed op dat je deze lang genoeg kunt uitproberen. Als je 's ochtends uitgerust, verfrist en zonder pijn wakker wordt, weet je dat je op de juiste matras ligt. Meer tips om je slaapomgeving en slaapkwaliteit te verbeteren, vind je in ons artikel "Slaapkamer juist inrichten."