Je slaapkamer inrichten: Waar je rekening mee moet houden

Je brengt elke derde minuut van je leven in bed door en dus ook veel tijd in je slaapkamer. Hoe je je slaapkamer inricht en welke slaapkamermeubels je kiest, heeft invloed op de kwaliteit van je slaap. Waarom is dat zo? Mensen zijn gewoontedieren. Je hersenen zijn voortdurend op zoek naar patronen. Het automatiseert je gedrag afhankelijk van de omgeving waarin je je bevindt. Heb je ooit gemerkt dat je dingen automatisch doet afhankelijk van welke kamer je binnengaat? Misschien ga je 's ochtends de keuken in en zet je eerst het koffiezetapparaat aan. Of je pakt je tandenborstel als je 's avonds naar de badkamer gaat. Je hebt geen denkvermogen nodig voor deze activiteit, je doet het gewoon.

De reden hiervoor is dat de neurale paden in je hersenen bedraad zijn. Elke keer dat je iets herhaaldelijk doet, wordt de handeling een vaste structuur in je hersenen.

Welke activiteiten doe jij regelmatig in je slaapkamer? Scroll je graag door sociale netwerken? Kijk je regelmatig tv vanuit je bed? Of werk je zelfs in je slaapkamer? Als je je slaapkamer binnenkomt, moeten je hersenen ontspanning associëren, niets anders.

Lees in dit artikel meer over slaap en zijn fundamentele aard, en hoe je je slaapkamer zo kunt inrichten dat deze je herstel maximaal ondersteunt. Van de optimale kamertemperatuur of ideale luchtvochtigheid in de slaapkamer tot het bed, matras, lattenbodem, kussen, dekbed en welke dingen absoluut niet in je slaapkamer thuishoren.

Ons bed wordt belast door ons lichaamsgewicht, onze bewegingen en de vochtigheid in de lucht. Het heeft een gemiddelde levensduur van 20 tot 25 jaar.

Koop een nieuw bedframe als het de volgende kenmerken heeft:

• Piepen of kraken dat niet verholpen kan worden.
• Vervormd frame waardoor het moeilijk is om stabiel te staan.
• Beschadigingen die tot letsel kunnen leiden (bijv. splinters).
• Algemene instabiliteit of wiebelende beddelen.
• Ongeschikte maat, bijvoorbeeld wanneer een partner bij je komt wonen.
• Veranderde behoeften, bijvoorbeeld door ouderdom of zwakte.

De matras waarop ons lichaam rust, heeft een gemiddelde levensduur van 5 tot 14 jaar, afhankelijk van de kwaliteit. Als de matrashoes niet afneembaar is, moet de matras na ongeveer 5 jaar worden vervangen. Door onze transpiratie en bewegingen, die door ons lichaamsgewicht druk uitoefenen op de matras, raakt het materiaal vermoeid. Het kan dus zijn dat joiuw matras versleten is.

Je moet jouw matras vervangen als:

• het matras is doorgezakt. (ligt hol)
• er tekenen van veroudering zijn (bijv. versleten binnenvering)
• het matras een muffe geur of gelige tot bruinige verkleuring heeft.
• de behoeften zijn veranderd (lichaamsgewicht, slaaphouding, lichamelijke klachten).
• de matras slaapproblemen of pijn veroorzaakt.

Daarnaast moet je erop letten dat de hardheidsgraad van je matras is afgestemd op jouw lichaam en jouw behoeften.

Meer informatie vind je in onze aankoophulp voor matrassen.

De juiste lattenbodem

Net als het bedframe wordt de lattenbodem belast door ons gewicht en onze bewegingen, en door de vochtigheid in de slaapkamer. Het heeft een gemiddelde levensduur van 15 tot 20 jaar.

Je kunt aan de volgende kenmerken herkennen wanneer vervanging aan te raden is:

• Breuk of loszitten van individuele latten.
• Schade aan verbindingen.
• Verbogen verstelmechanisme, verstellen niet mogelijk.
• Hardheidsregeling niet meer effectief.
• Piepen of kraken dat niet verholpen kan worden.
• Lamellen hebben spanning verloren of zijn naar beneden gebogen in plaats van naar boven.

Het juiste kussen

Ons hoofdkussen heeft de kortste levensduur van alle onderdelen in ons bed. De stress veroorzaakt door speeksel, zweet, hoofdgewicht en beweging vermindert de gemiddelde levensduur tot ongeveer 3 tot 4 jaar.

We adviseren je een nieuw kussen te kopen als de volgende punten van toepassing zijn:

• Verlies van de oorspronkelijke vorm
• Verlies van ondersteuning
• Veranderde behoefte aan ondersteuning (bijvoorbeeld door nieuwe nekklachten)
• Klontering in het kussen
• Scheuren of open naden waardoor vulmateriaal ontsnapt
• Muffe geur of geel- tot bruinachtige verkleuring
• Aanschaf van een nieuw matras met een andere hardheid, waardoor het matras dieper/platter wegzakt

Meer informatie vind je in onze aankoophulp voor kussens.

Het juiste dekbed

Bij gebruik het hele jaar door blijft een deken ongeveer 10 jaar functioneel. Als je twee verschillende dekbedden gebruikt (bijv. een zomerdekbed), wordt de levensduur van de dekbedden dienovereenkomstig verlengd). Het dekbed wordt bijzonder belast door wassen en transpiratie.

Als de volgende veranderingen zijn opgetreden, is het tijd om ze te vervangen:

• Onregelmatige verdeling van het vulmateriaal
• Klonten in de vulling van het dekbed.
• Scheuren of open naden waardoor vulmateriaal ontsnapt
• Muffe geur of geelachtige tot bruinachtige verkleuring
• Verandering van omstandigheden in de slaapkamer door verhuizing (bijv. hogere temperatuur in zolderflat of ander klimaat bij verhuizing naar het buitenland)

Je lichaamstemperatuur is heel belangrijk voor de kwaliteit van je slaap. Je thermoregulatie is het vermogen van je lichaam om zijn eigen lichaamstemperatuur te regelen. Wanneer het tijd is voor je lichaam om te rusten, daalt je lichaamstemperatuur met ongeveer 1 graad. Als de temperatuur in je omgeving te hoog blijft, wordt het een uitdaging voor je lichaam om in een rusttoestand te komen.

Spierspanning kan optreden als je het koud hebt en het lichaam gaat zweten als het te warm is - beide verstoren de slaap. De temperatuur in de slaapkamer moet zodanig zijn dat het lichaam zijn normale temperatuur van rond de 36 graden kan behouden zonder zich te hoeven inspannen. De beste temperatuur om te slapen is 16-19 graden.

In de koelere maanden is deze kamertemperatuur meestal geen probleem. In hete zomermaanden wordt het moeilijker. Vooral als je geen airconditioning hebt.

Een eenvoudige truc om je kamer te koelen:

Vul 2-3 kleine plastic flesjes met water en zet ze in de vriezer. Plaats de flessen voor een ventilator. Houd ruimte tussen de flessen zodat de luchtstroom niet geblokkeerd wordt. Zet de ventilator uit zodat hij direct op de flessen gericht is. Dit zorgt voor een lekker koel briesje in de kamer. Als je naar bed gaat, kun je de ventilator ook uitzetten.

Frisse lucht is heel belangrijk voor een goede nachtrust. Muffe lucht bevat niet alleen minder zuurstof, maar is ook overwegend positief geladen. Wanneer de lucht fris is, bevat het meer negatieve ionen. Deze negatieve lading heeft veel positieve effecten op de gezondheid.

Een in 2018 uitgevoerder Review onderzocht 100 jaar studiewerk en ontdekte dat negatieve ionen

• Slaapgedrag en stemming positief beïnvloeden.
• Stress verminderen.
• Het immuunsysteem versterken
• Vet- en koolhydraatstofwisseling verbeteren.
• Bacteriën, virussen en schimmels doden/remmend werken.

Eén manier om meer negatieve ionen in de lucht te krijgen is door beweging in de lucht te brengen. Daarom is het zinvol om met een open raam te slapen, de kamer regelmatig te luchten of een ventilator te gebruiken. Er bestaan ook luchtionisators, die de lucht in huis en slaapkamer kunstmatig revitaliseren.

Overigens zijn deze negatieve ionen in overvloed aanwezig op plaatsen zoals watervallen, branding, rivieren en bergen. In kantoorgebouwen is de lucht overwegend positief geladen. We hoeven het waarschijnlijk niet te hebben over waar de luchtkwaliteit beter is.

Planten zijn een essentieel onderdeel van een oase van ontspanning, namelijk je perfect ingerichte slaapkamer. Niet alleen omdat ze er mooi uitzien, maar ook omdat ze een positief effect hebben op het klimaat in de kamer. Dit betekent niet dat je je slaapkamer helemaal vol moet zetten met planten. Eén of twee kamerplanten kunnen al wonderen doen.

Hier zijn onze top 3 kamerplanten voor je slaapkamer:

1.) De groene lelie

De groene lelie (Chlorophytum comosum) is een geschikte plant voor de slaapkamer omdat hij volgens een onderzoek van de NASA-Studie tot 95 procent van de vervuilende stoffen zoals formaldehyde, benzeen en koolmonoxide uit de lucht filtert. De plant reguleert de luchtvochtigheid, is geschikt voor mensen met een allergie en overleeft bij weinig licht.

2.) Klimop

Volgens een onderzoek va NASA-Studie kan klimop (Hedera helix) tot 94 procent van de verontreinigende stoffen uit de lucht filteren. In het onderzoek was de plant zelfs in staat om binnen twaalf uur 80 procent van de schimmelsporen te verwijderen. Je kunt het gebruiken als hangplant of als grondplant.

3.) Vrouwentong

Vrouwentongen (Sansevieria) is niet alleen erg populair en gemakkelijk te verzorgen, maar zorgt ook voor een gezond binnenklimaat. De plant zuivert vervuilende stoffen uit de lucht en levert 24/7 zuurstof. De meeste planten produceren alleen overdag zuurstof, maar hennep doet dit ook 's nachts.

De slaapkamerverlichting heeft invloed op ons slaapgedrag. Duisternis is een signaal voor het lichaam dat het tijd is om te rusten. Als het donker is, kan ons lichaam het slaaphormoon melatonine aanmaken. In onze moderne wereld zijn we zelden omgeven door absolute duisternis. Zelfs in onze slaapkamer vinden we steeds meer kunstmatige lichtbronnen, zoals wekkers, LED-lampjes, lichtvervuiling door straatlantaarns en natuurlijk onze smartphones. Kunstmatig licht kan ons bioritme verstoren. Daarom moet je je slaapkamer zo donker mogelijk houden.

Hier zijn onze toptips voor een donkere kamer:

• Verban alle schermen uit je slaapkamer.

• Schaf gordijnen aan die de kamer volledig verduisteren.

• Gebruik een roodachtig in plaats van blauw nachtlampje.

• Plak onvermijdelijke LED-lampjes in je kamer af met tape.

Onze smartphone is een belangrijke metgezel in ons leven. Ons privéleven, ons werk, bijna alles speelt zich af op onze telefoon. We willen de smartphone dus niet demoniseren. Tegelijkertijd moeten we erkennen dat de smartphone niet altijd goed voor ons is. Ook al bestaan er tegenwoordig talloze apps en slaapgadgets, kun je je vast voorstellen dat een smartphone op het nachtkastje niet echt bijdraagt aan ontspanning. Zeker niet als je ’s nachts je berichten checkt.

Een Noorse studie wees uit dat het gebruik van mobiele telefoons voor het slapengaan slapeloosheid en ochtendmoeheid in de hand werkt. Niet alleen het inslapen wordt moeilijker, ook de diepe slaapfasen worden door je favoriete metgezel negatief beïnvloed.

Veel mensen gebruiken hun smartphone als wekker. Schaf in plaats daarvan een analoge of digitale wekker aan. Het liefst eentje zonder kunstmatige lichtbron of met dimfunctie.

Wat geldt voor je smartphone, geldt ook voor alle andere elektronische apparaten. Je entertainment en je werk horen thuis in de ruimte die daarvoor bedoeld is. De televisie hoort in de woonkamer, de computer in de werkkamer. Je slaapkamer moet gereserveerd blijven voor slaap. Want tv-kijken of internetten vlak voor het slapengaan kan je slaapcyclus verstoren.

En niet alleen dat: een studie liet zien dat kinderen met een televisie in de slaapkamer een hoger risico hebben op obesitas. Stellen met een televisie in de kamer hebben volgens onderzoeken bovendien minder seks dan stellen die hun slaapkamer tv-vrij houden.

De slaapkamer is de meest persoonlijke plek van een huis. En uiteindelijk breng je in deze ruimte ongeveer een derde van je leven door. Met deze inrichtingsideeën creëer je een plek van ontspanning.

Onze tips worden pas nuttig wanneer je ze ook daadwerkelijk toepast. Daarom vind je hier inspiratie om je slaapkamer in 7 stappen optimaal opnieuw in te richten. Met deze ideeën voor de slaapkamer creëer je een rustgevende terugtrekplek.

Stap 1: Verban smartphones en elektronische apparaten uit je slaapkamer.

Stap 2: Meet de temperatuur in je slaapkamer en bedenk hoe je de optimale temperatuur (16–19 graden) kunt bereiken. Misschien moet je met open raam slapen of de ventilator-koeltruc gebruiken.

Stap 3: Schaf een kamerplant aan die een positieve invloed heeft op je slaap. Lukt het vandaag niet, plan dan een dag om één van de drie slaapbevorderende kamerplanten te kopen.

Stap 4: Controleer je matras. Als je merkt dat een nieuw matras gunstig zou zijn, koop er dan een of bestel online. Zorg ervoor dat je lang genoeg proef kunt slapen.

Stap 5: Verduister je slaapkamer. Zo nodig moet je nieuwe gordijnen aanschaffen.

Stap 6: Controleer je kussen en dekbed. Als je merkt dat je kussen of dekbed duidelijke gebruikssporen vertoont, koop dan iets nieuws of bestel online. Zorg er opnieuw voor dat je lang genoeg proef kunt slapen.

Stap 7: Besluit dat je slaapkamer een plek van ontspanning is en verban alle activiteiten die je niet in een relaxte toestand brengen. Bedank jezelf dat je iets goeds voor jezelf doet en geniet van je oase van rust.

De slaapkamer is een van de belangrijkste ruimtes van je woning. Een derde van je leven breng je in deze kamer door. Daar laad je je energie op voor de volgende dag. Des te belangrijker is het dat je je in je slaapkamer prettig voelt. Het belangrijkste is dat je ’s avonds graag de kamer binnengaat en deze met ontspanning associeert. In dit artikel heb je gelezen waar je op moet letten bij het inrichten van de slaapkamer. Naast de juiste slaapbasis – bestaande uit bed, matras, kussen en dekbed – speelt ook de inrichting eromheen een grote rol. Kamertemperatuur, verlichting, kleurkeuze, decoratie, meubels enzovoort zijn factoren die het klimaat van je kamer beïnvloeden. Als je ’s avonds graag naar bed gaat en ’s ochtends uitgerust wakker wordt, weet je dat je jouw rustgevende oase optimaal naar je eigen behoeften hebt ingericht.