Misschien heb je soms of zelfs regelmatig kuitpijn na het joggen? Misschien heb je ook in andere situaties stijve, verharde of verkrampte kuiten? We leggen je uit wat de oorzaken van kuitpijn kunnen zijn en hoe je daarmee kunt omgaan.
De problematiek is ernstiger als de pijn in de kuit wordt veroorzaakt door doorbloedingsstoornissen of zenuwirritaties. Deze problemen zien we ook terug bij een compartimentsyndroom. Dergelijke gevallen zijn zeldzaam, maar je moet dan dringend naar de dokter om gezondheidscomplicaties op lange termijn te voorkomen.
Aangezien de oorzaken voor kuitpijn zo verschillend kunnen zijn, zijn er ook veel symptomen. Deze kunnen afzonderlijk of in combinatie met andere symptomen voorkomen:
Wanneer moet je naar de dokter?
Ook al verdwijnt kuitpijn meestal vanzelf weer en is deze niet zorgwekkend, je moet in de volgende gevallen absoluut een arts raadplegen. Soms moet namelijk snel de juiste behandeling volgen om nadelige gevolgen voor de gezondheid op lange termijn te voorkomen.
We leggen je uit hoe je de verschillende oorzaken van kuitpijn van elkaar kunt onderscheiden. Raadpleeg in geval van twijfel toch een dokter, die een betrouwbare diagnose kan stellen.
1) De spieren als oorzaak van kuitpijn
Bij sportactiviteiten zoals joggen of voetballen krijgen veel mensen kramp in de kuit door overbelasting. Daarbij ontstaat een onwillekeurige contractie van een of meerdere kuitspieren. Dat kan erg pijnlijk zijn en kan gepaard gaan met een verharding van de kuit. Zelfs als de kramp snel weer verdwijnt, kan de kuit nog meerdere dagen hard en stijf aanvoelen.
Een spierverrekking en -scheur zijn andere vaak voorkomende musculaire oorzaken van kuitpijn. Beide treden meestal op bij een krachtige afzet met de voet in het binnenste deel van de gastrocnemius - bijvoorbeeld bij het sprinten of springen. De pijn wordt meestal beschreven als scherp met een snijdend gevoel. Bij een spierscheur komt deze pijn sterker tot uitdrukking. Dit gaat gepaard met grotere beperkingen qua beweeglijkheid en kracht. Een grote spierscheur gaat bovendien samen met een zwelling en bloeduitstorting (hematoom).
Bij een directe impact op de kuit – bij sport bijvoorbeeld door een hard getrapte bal of een tackle van de tegenstander – ontstaat daarentegen een spierkneuzing (contusie). Daarbij voel je ook een scherpe pijn, maar deze gaat vaker gepaard met een zwelling en hematoom (blauwe plek) in vergelijking met een spierscheur.
2) Pezen als oorzaak van kuitpijn
Kuitpijn kan ook onafhankelijk van de kuitspieren optreden, bijvoorbeeld bij een acute of chronische overbelasting van de achillespees of een gescheurde achillespees. Een overbelasting van de achillespees uit zich meestal in stekende pijn op de betreffende plek in combinatie met een brandend gevoel langs de kuitspieren. Bovendien voel je stijfheid in de kuit. Deze symptomen treden in geleidelijk toenemende mate op. De oorzaken: een ontstekingsproces of een degeneratieve structuurverandering in de pees. Een gescheurde achillespees treedt daarentegen plots op. Dat gaat gepaard met scherpe pijn. Sommigen beschrijven daarbij ook een knallend geluid. Daarna is het moeilijk of onmogelijk om op het betreffende been te staan en de voorkant van de voet te strekken.
3) Doorbloeding als oorzaak
Andere oorzaken van kuitpijn zijn een diepe veneuze trombose in het been of perifeer arterieel vaatlijden met een doorbloedingsstoornis als resultaat.
Bij een diepe veneuze trombose in het been ontstaat er een bloedklonter (trombus) in een ader van het onderbeen. Al bij het kleinste vermoeden hiervan moet je een dokter raadplegen. De bloedklonter kan loskomen en zich bijvoorbeeld in de longen vastzetten. Typische symptomen: roodheid en zwelling, een warm gevoel en hevigere pijn in de kuit in rust of ‘s nachts. Daarbij kunnen je kuitspieren verkrampen. Het risico op een diepe veneuze trombose in het been wordt groter met de leeftijd, bij overgewicht, roken en beperkte lichaamsbeweging. Ook zwangerschap en eerdere operaties kunnen ertoe bijdragen.
Bij perifeer arterieel vaatlijden (etalagebenen) worden de aders van het onderbeen minder goed doorbloed. De oorzaak is meestal arteriosclerose (slagaderverharding). Dit veroorzaakt pijn in de voet en kuit, eventueel tot in de heup, vooral bij het lopen. Als deze pijn sterk ontwikkeld is, voel je het al na een paar meter. Daarbij kun je een verkrampt gevoel ervaren. Pas als je blijft staan, verdwijnt de pijn weer.
4) Zenuwen als oorzaak
Een zenuwbeklemming kan de zenuwen irriteren die naar of in je kuit lopen. De gevolgen: tintelingen, jeuk en/of scherpe pijn. Bovendien kan dit leiden tot spierzwakte en zelfs tot functiebeperkingen in het dagelijkse leven.
5) Compartimentsyndroom als oorzaak
Een andere oorzaak voor kuitpijn is het compartimentsyndroom. Daarbij verhoogt een sterke zwelling of een bloeduitstorting de weefseldruk en dat kan bloedvaten en zenuwen in het onderbeen afklemmen. Als de zenuwen geïrriteerd zijn, dan voel je vooral tintelingen en jeuk. Als de bloedvaten getroffen zijn, dan ontstaan er vooral klachten bij belasting. Als de situatie langer aanhoudt, dan kan er blijvende schade ontstaan.
De meeste kuitpijn, die van de spieren uitgaat, kun je zelf via gerichte oefeningen verlichten of verhelpen. Ook als de achillespees overbelast is, dan helpen oefeningen vaak. Bij een gescheurde achillespees, doorbloedingsstoornis of zenuwirritatie is een medische behandeling toch noodzakelijk.
We laten je de belangrijkste oefeningen zien waarmee je stijfheid in de kuitspieren en bindweefsels kunt losmaken, de beweeglijkheid kunt verbeteren en spieren kunt activeren en versterken die bij kuit- en voetklachten vaak tekorten vertonen.
De benadering van BLACKROLL® houdt het volgende in:
Voer de oefeningen bij kuitpijn preventief uit: de oefeningen die helpen bij kuitpijn kunnen deze natuurlijk ook voorkomen. Voer het oefenschema bijvoorbeeld na het joggen uit.
Drink voldoende water: dehydratatie kan bijdragen tot spierkrampen.
Let op je mineralenhuishouding: zorg dat je voldoende natrium, kalium en magnesium binnen krijgt. Deze mineralen zijn onder andere verantwoordelijk voor de uitwisseling van vloeistoffen en spier- en zenuwfunctie.
Voer de intensiteit op volgens je trainingsniveau: vooral ambitieuze mensen zijn geneigd om zich bij de trainingen te overbelasten. Als je overtraind bent, dan halen zelfs de beste herstelmaatregelen niets uit. Verhoog de intensiteit dus geleidelijk aan en stem deze af op je trainingsniveau. Vergeet ook de pauzes niet!
Kies de juiste schoenen: een goed dempende zool helpt als je veel te voet onderweg bent. In de zomer is het bovendien goed om veel op blote voeten te lopen.