Nekpijn na het slapen: wat helpt?

Nekpijn zelf is een veel voorkomend verschijnsel, dat vaak wordt veroorzaakt door spierspanning. Het ongemak kan uitstralen naar de schouders en armen of de spanning kan zich manifesteren als een stijve nek met beperkte beweeglijkheid of in de vorm van een vervelende hoofdpijn. De oorzaak van dergelijke symptomen is vaak niet helemaal duidelijk. Volgens verschillende onderzoeken heeft bijna iedereen wel eens last van rugpijn. 40 procent van de getroffenen klaagt over klachten in de nek en schouders. Spanning in de nek kan heel verschillende oorzaken hebben. Meestal zijn ze onschuldig, bijvoorbeeld als ze optreden na computerwerk of koude tocht. Nekpijn na het slapen wordt vaak veroorzaakt door verkeerd liggen.

Feit is dat we in de loop van een dag worden blootgesteld aan een groot aantal stressvolle situaties. Elk van deze spanningen kan ook een negatief effect hebben op onze spieren. Dat kan te wijten zijn aan zeer verschillende situaties en oorzaken: intensieve sporttraining, dagelijks zware lasten tillen of zelfs in één en dezelfde statische houding blijven staan. Werk jij, net als vele anderen, ook vaak achter een bureau of vanuit huis? Je nek, schouders en armen krijgen mogelijk niet genoeg beweging en je kunt vele uren voor je laptop doorbrengen met een voorovergebogen rug en/of voorovergebogen schouders. Dat belemmert de doorbloeding van je spieren, die dan niet worden voorzien van belangrijke voedingsstoffen. 

Het nekgebied bestaat uit talloze zenuwen, veel spieren en in totaal zeven wervels. Het is dus een stevige structuur, die tenslotte ons relatief zware hoofd door het leven moet dragen. Ook mentale stress heeft een merkbaar effect op onze spieren. We spannen bijvoorbeeld vaak onze nekspieren aan in stressvolle situaties als we ons zorgen maken of zenuwachtig zijn. Na een spannende of veeleisende dag zijn onze spieren toch al moe en gespannen. Regeneratieprocessen in het lichaam vinden ‘s nachts plaats, vooral tijdens de diepe slaapfases. Op dat moment wil je nek herstellen van de spanning van de dag. Tijdens die uren is je nek vrij van het gewicht van je hoofd, op voorwaarde dat je nek optimaal ligt.

De natuur heeft voorzien dat we heerlijk kunnen ontspannen tijdens de slaap - tenminste als ons bed en de onderdelen hiervoor de noodzakelijke basis bieden. Een goed matras is één ding, maar nog belangrijker voor je nek is je slaaphouding en de keuze van je kussen. Een slechte houding overdag én een slechte houding ‘s nachts kan snel leiden tot gespannen spieren tijdens de slaap en rug- of nekpijn na de slaap. 

Het resultaat: zodra we opstaan, realiseren we ons dat we ‘verkeerd’ gelegen hebben en beginnen we de dag met nekpijn. Soms is de nek niet alleen minder mobiel en verharden de spieren, maar kan zelfs gevoelloosheid in de arm of een vreemd tintelend gevoel in de vingers optreden. Zodra we opstaan, voelen we ons niet fris, maar helemaal gespannen en stijf. Nekpijn die ‘s ochtends als eerste merkbaar wordt omdat je ‘verkeerd’ gelegen hebt, beperkt je bewegingsvrijheid, en niet alleen in je lichaam. 

Het resultaat: pijn in de ochtend veroorzaakt kopzorgen. Deze pijn verhindert ons om de dag ontspannen te beginnen en verhoogt ons algehele stresspotentieel. Veel stress overdag kan op zijn beurt onze nachtrust beïnvloeden, waardoor we nog meer energie verliezen en onze prestaties achteruitgaan. Een klassieke vicieuze cirkel. Om het niet zo ver te laten komen, zijn er enkele manieren om te voorkomen dat je tijdens het slapen pijn krijgt.  

Het grootste ‘spanningspotentieel’ voor spieren ontstaat wanneer ze zich langere tijd in een verkorte of overmatig uitgerekte positie bevinden. Spieren en de fascia eromheen houden daar helemaal niet van. Ze verharden en de zenuwcellen aldaar sturen waarschuwingsimpulsen naar de hersenen. Als je helemaal gespannen bent na het opstaan, moet je de kleine hulpkreten van je gespannen spieren serieus nemen: Het motto is: ‘Komaan, ga vaker in een andere houding staan.’ We merken onze slechte houding en de gespannen spieren daardoor meestal niet op tijdens onze nachtrust, omdat onze systemen van nature in ruststand staan. Wees je echter hiervan bewust: je hoofd ligt ‘s nachts meestal lange tijd in één positie. 

Als je ‘s ochtends vaak gespannen wakker wordt, kunnen de fascieproducten in de NEKBOX je helpen om je spieren los te maken en de pijn te verlichten voordat je aan je dag begint.

Kortom: het risico op onbedoelde verkorting of verlenging van de spieren in de halswervelkolom is hoger terwijl we slapen. Als we bijvoorbeeld in een zijwaartse positie slapen of zelfs in buikligging met ons hoofd gedraaid, kan deze slaaphouding alleen al spanning veroorzaken - we voelen ons helemaal gespannen als we opstaan. Als dit gedurende langere tijd herhaaldelijk gebeurt, kan de spanning in de nek omslaan in pijn. Vaak is niet alleen het bovenste deel van je wervelkolom aangetast (bovenste nekgewrichten, nek), maar kunnen ook je schouders, armen, handen en vingers gevoelloos worden of tintelen. 

Slaap je minder goed omdat je ‘s nachts last hebt van hoofdpijn, waardoor je geen goede nachtrust krijgt? Dat is erg vervelend, omdat slaap een zeer belangrijke factor is voor onze gezondheid en ons herstel. De meeste mensen weten dat intuïtief, omdat je je na een slechte nacht kapot voelt. Onderzoekers hebben nu in studies vastgesteld dat mensen die slechts één nacht slecht slapen op dezelfde manier reageren als bij een alcoholpromillage van 0,6 promille. Een slaaptekort alleen al heeft dus een negatief effect op de hersenen en je lichamelijke gezondheid. Als je de volgende nacht nog steeds hoofdpijn hebt, moet je actie ondernemen. 

Eén ding is duidelijk: de positie van ons hoofd tijdens de slaap heeft een belangrijke invloed op spierpijn later. Vooral een te hoog kussen leidt vaak tot gespannen nekspieren en dus tot nekpijn van verschillende aard. Als dit bij jou het geval is, is er echter ook goed nieuws: omgekeerd kun je door een goede slaaphouding en een voor jou ideaal kussen zelf de oorzaken van je nachtelijke hoofdpijn en nekpijn wegnemen, zodat je nekspieren en de achterste fascia van het hoofd zich beter kunnen ontspannen tijdens de slaap. Denk eraan: de keuze van het hoofdkussen is cruciaal om een gedraaide houding te vermijden. Om hoofdpijn en nekpijn ‘s nachts te voorkomen, is het daarom cruciaal om je hoofd op de juiste manier te positioneren tijdens het slapen. Ons RECOVERY PILLOW kan helpen om je nek ‘s nachts in een gezonde positie te houden. 

Een stijve nek veroorzaakt in grote mate onbeweeglijkheid. Het voelt alsof iemand een stevige greep op je hoofdgewrichten heeft. In de meeste gevallen kun je je hoofd beperkt in één richting draaien of, in extreme gevallen, zelfs niet meer. De pijn verplaatst zich vaak langs de zijkant van de nek en straalt uit naar het achterhoofd, de schouders of de bovenrug. Het enige geruststellende: de helft van de volwassenes heeft wel eens te maken gehad met nekpijn. Overigens is de belangrijkste oorzaak van nekpijn overbelasting van de spieren door spanningsonevenwichtigheden. Oorzaken zijn vaak houdings- en positieproblemen. Een stijve nek komt vaak voor wanneer die zone langdurig aan koude tocht werd blootgesteld. Dat kan natuurlijk ook ‘s nachts gebeuren als je in de zomer onder een open raam slaapt. Vaker wordt echter gedacht dat een stijve nek na het slapen een mechanische oorzaak heeft. Ook hier kunnen een gedraaide positie van het hoofd en een langdurige slechte houding ‘s nachts de spieren verkorten en de wervellichamen en/of wervelgewrichten van de halswervelkolom aantasten. 

Als de oorzaak echt mechanisch is, kan warmte helpen in een acute toestand. In de regel moeten de problemen na een paar dagen vanzelf verdwijnen. Tip: kijk in zo‘n geval ook eens naar je bed. Een goede matras is de basis, want die moet je goed ondersteunen. En als je een kussen kiest, moet je ook rekening houden met de favoriete slaappositie. 

De slaaphouding beïnvloedt dus aanzienlijk eventuele nekpijn na het opstaan. Veel mensen vragen zich af: bestaat er zoiets als de beste slaaphouding bij nekpijn? Experts pleiten niet alleen voor een goede matras met een goed nekkussen, maar ook om ‘s nachts op je rug te liggen. Vooral als het nekgebied al voor problemen zorgt, ontlast de rugligging het nek- en schoudergebied. Als je ook last hebt van lage rugpijn, is op je rug liggen tijdens het slapen dubbel voordelig. Probeer meteen aan het begin van de nacht een goede lighouding te vinden. 

Het juiste kussen kan je helpen om je lichaam ‘s nachts optimaal te ontspannen. Maar hoe moet een kussen ontworpen zijn om je de beste slaaphouding te geven tegen nekpijn? De basisvereiste is dat het je hoofd, nek en halswervelkolom doelgericht moet ontlasten. Een goed kussen ondersteunt de halswervelkolom en vermindert zo de druk op het hoofd. Het heeft daarom zowel ondersteunende en stabiliserende eigenschappen (het hoofd mag niet te diep in het kussen wegzakken), als zachte en meegevende elementen. 

Een andere uitdaging bij het kiezen van een kussen is de favoriete slaaphouding. Ieder van ons heeft zijn favoriete houding, meestal uit de kindertijd, hoewel de lighouding ook kan veranderen in de loop van ons leven. Ja, sommigen trainen zelfs een andere houding. Eén ding is duidelijk: rug-, zij- en buikslapers vormen verschillende uitdagingen voor een kussen - dat moet ervoor zorgen dat elke slaper de dag begint zonder nekpijn na het opstaan. Onthoud: de beste slaaphouding voor nekpijn hangt af van het type slaper. 

Hieruit volgen deze tips:

Zoals je kunt zien, is het onderwerp ‘slapen en kussens’ zeer complex. Vraag jij je ook wel eens af of je met of zonder kussen moet slapen? Omdat je al last hebt van nek- of hoofdpijn of omdat je wilt voorkomen dat gespannen spieren leiden tot een slechte houding en problemen met de ruggengraat? Een belangrijke opmerking vooraf: een stijve nek, gespannen spieren, verharde fasciae, nachtelijke hoofdpijn, schouderpijn en rugklachten kunnen mogelijk worden toegeschreven aan een verkeerde houding ‘s nachts, maar dat is niet noodzakelijk het geval. Er zijn veel oorzaken voor de hierboven genoemde problemen: ook tocht kan gewoon je symptomen veroorzaken. Als je pijn hebt, zijn er meestal diverse factoren in het spel. Nekpijn kan ook wijzen op orthopedische problemen zoals een blokkade van de wervels of degeneratie (artrose, enz.).  

Een tip: als je last hebt van langdurige of extreem ernstige nekpijn na het slapen, bespreek je dit zeker met een arts. Ga ook na of er andere medische of orthopedische oorzaken kunnen worden uitgesloten, waardoor je eventueel geen kussen zou gebruiken. Voor een ideale slaaphouding en om de spieren in de bovengenoemde lichaamsdelen te ontlasten, vooral als je al nekpijn hebt, raden we altijd aan om met een kussen te slapen. 

Onthoud: de slaaphouding en het gebruikte kussen bij hoofd- en nekpijn kunnen bepalen of je na het slapen wakker wordt met nekpijn. Gespannen spieren en bijgevolg nekpijn ‘s ochtends kunnen echter ook worden veroorzaakt door inspannende training, lange periodes van statische houdingen tijdens het werken achter de computer of psychologische oorzaken (stress, zorgen, liefdesverdriet, enz.) de dag ervoor. Orthopedische oorzaken zijn eveneens mogelijk (hernia, artrose, enz.). 

Meestal wordt nekpijn echter veroorzaakt door spier- en fasciale spanning. Hoewel dat vervelend en soms pijnlijk is, is dat meestal ongevaarlijk. Het goede hieraan is dat je de oorzaken van gespannen spieren zelf kunt oplossen terwijl je slaapt en zo een belangrijke basis legt voor je gezondheid, aangezien je lichaam herstelt terwijl je slaapt. Elementaire regeneratieprocessen vinden ‘s nachts plaats in de diepe slaapfases. Ook om die reden is een verkwikkende slaap het beste medicijn voor je algehele welzijn. 

Wij raden aan: als je al nekpijn hebt na het slapen (en als preventieve maatregel), probeer dan gewoon uit wat goed voor je is - verander bijvoorbeeld je kussen als dat niet voldoet aan je eisen voor een gezonde slaaphouding.