De foamroller en de juiste richting

In welke richting moet de foamroller worden gerold?

De vraag in welke richting de foamroller tijdens een klassieke training moet worden gerold, is ook onder experts nog steeds een onderwerp van discussie. De uitspraken gaan van ‘in alle richtingen rollen’ tot ‘alleen in de richting van het hart rollen’ en ‘slechts in één richting rollen’. Ben je na een zoektocht op het internet nog niets wijzer geworden en twijfel je over wat waar is? Wij geven graag een zo objectief mogelijke opvatting over de rolrichting van de foamroller en delen onze ervaringen vrij van dogma’s. Sinds 2007, toen de eerste BLACKROLL® op de markt kwam, werken we samen met toonaangevende fascia-onderzoekers en kijken voortdurend naar de stand van de wetenschap. In dit artikel willen we onze mening geven over het onderwerp ‘richting van de foamroller bij zelfmassage’.

Om een uitspraak te kunnen doen over welke rolrichting correct is, willen we vooral twee gangbare opvattingen onder de loep nemen. Aanhangers van beide stellingen zijn van mening dat met de foamroller slechts in één richting moet worden gerold. Wat is waar van deze beweringen?

Opvatting 1: er mag alleen in de richting van het hart worden gerold.

Deze uitspraak is vooral van toepassing op de fasciamassage van de benen. Men beweert dat te veel rollen in de tegengestelde richting van de aderkleppen, dus van het hart af, schadelijk is en tot spataders kan leiden. Deze bewering wordt echter door geen enkele wetenschappelijke studie onderbouwd en berust slechts op veronderstellingen. We gaan ervan uit dat de foamroller zonder bezwaar in beide richtingen kan worden gebruikt. Fasciatraining wordt per slot van rekening niet statisch, maar dynamisch, onder beweging uitgevoerd. De bloedstroom wordt dus slechts een moment belemmerd. Bovendien rollen talloze topsporters al jaren dagelijks in beide richtingen. Wij hebben nog nooit gehoord van een sporter die door overmatig rollen in beide richtingen aan spataders lijdt.

Opvatting 2: de lichaamsvloeistof mag maar in één richting worden geduwd.

Een van de belangrijkste effecten van fasciatraining is de afvoer van verbruikte vloeistoffen en stofwisselingsproducten. Zoals bij een spons moet de verbruikte celvloeistof worden uitgeperst, zodat de fascia zich weer met verse, voedzame vloeistof kan vullen. Bij deze bewering wordt ervan uitgegaan dat heen en weer rollen de weefselvloeistof alleen verdeelt. Het argument is dat lymfevocht naar het midden van het lichaam gaat. Het probleem van deze hypothese is dat 90 procent van het water dat we tijdens fasciatraining als een spons uitwringen, niet in de lymferichting, maar in de richting van de aders loopt, dus in alle richtingen. De toonaangevende Duitse fascia-onderzoeker Dr. Robert Schleip gaat ervan uit dat de rolrichting alleen dan van belang zou kunnen zijn indien er zich ontstekingsstoffen in het bindweefsel bevinden en je de lymfestroom wilt ondersteunen. Van de uiterste lichaamsdelen naar het midden van het lichaam toe werken is in dat geval zeker logisch. Daarover later meer.

Wie zegt eigenlijk dat er maar twee rolrichtingen bestaan?

Het verbaast ons een beetje dat het in de discussie over de richting van de massage met de foamroller altijd alleen over massage in de lengterichting gaat. Dat ook dwars op de spiervezels of in cirkelbewegingen kan worden gemasseerd, staat slechts zelden ter discussie. Bij BLACKROLL® hebben we het in totaal over acht zelfmassagetechnieken. Deze combinatie van rol-, acupressuur- en mobilisatietechnieken neemt spanning weg uit de fascia en maakt het weefsel in het algemeen soepeler.

Kortom: in welke richting moet ik met de foamroller rollen?

Deze vraag beantwoorden we graag aan de hand van het uitrollen van pizzadeeg. Als we een pizza maken, drukken, kneden, trekken en rollen we het deeg in alle richtingen. Dit weliswaar versimpelde beeld kunnen we echter ook op ons fasciaweefsel toepassen. Zoals bij het uitrollen van deeg worden verklevingen en verhardingen beter losgemaakt als je meerdere keren over deze plekken heen en weer rolt. Als je probeert om een klompje in je pizzadeeg zacht te maken door met de deegroller in één richting te rollen, zul je veel meer tijd nodig hebben dan wanneer je het deeg in alle richtingen bewerkt. Ook ons fascianetwerk en onze veneuze bloedvaten lopen in alle richtingen. Als je verklevingen wilt oplossen en de afvoer van afvalvloeistoffen wilt stimuleren, dien je daarom bij de fasciamassage in alle richtingen te werken – naar voor, naar achter en kriskras.

Op basis van de lichaamssystemen, lymfe, aders en zenuwen is het echter zinvol om ter voorbereiding naar het midden van het lichaam toe te werken. We doen dat echter niet door maar in één richting te rollen, maar door de desbetreffende lichaamsdelen met de foamroller in verschillende richtingen van de uiterste ledematen naar het midden van het lichaam toe te bewerken. Zo houd je ook rekening met het aspect van het vloeistoftransport.

Belangrijk is dat je door twijfels over de richting van het rollen niet de positieve aspecten van de training met de foamroller uit het oog verliest. De effecten van een zelfmassagesessie spreken voor zich.